Τα σούπερ μάρκετ αλλάζουν την εμπειρία των αγορών με επενδύσεις και «έξυπνα» ράφια

Σε μια από τις πιο ανταγωνιστικές περιόδους για το οργανωμένο λιανεμπόριο τροφίμων, οι αλυσίδες σούπερ μάρκετ στην Ελλάδα επιταχύνουν τα επενδυτικά τους πλάνα, προχωρώντας σε έργα εκατοντάδων εκατομμυρίων ευρώ. Παρά τις πιέσεις της ακρίβειας, το αυξημένο ενεργειακό κόστος και τη μείωση της κατανάλωσης σε ορισμένες κατηγορίες προϊόντων, οι μεγάλες εταιρείες του κλάδου διαμορφώνουν μια νέα εικόνα για το ελληνικό σούπερ μάρκετ: πιο τεχνολογικό, πιο «πράσινο» και σαφώς πιο εξειδικευμένο στις ανάγκες του σύγχρονου καταναλωτή.

Σύμφωνα με τον γενικό διευθυντή της Ένωσης Σούπερ Μάρκετ Ελλάδος, Απόστολο Πεταλά, σε ένα περιβάλλον όπου ο ανταγωνισμός εντείνεται και οι απαιτήσεις αυξάνονται, τα σούπερ μάρκετ της χώρας επιλέγουν να επενδύουν, επιβεβαιώνοντας ότι ο κλάδος παραμένει ένας από τους πιο ζωντανούς και κρίσιμους πυλώνες της ελληνικής οικονομίας. Την περίοδο 2020-2025 οι επενδύσεις άγγιξαν τα 2,2 δισ. ευρώ ενώ συνολικά την τελευταία δεκαετία ο κλάδος έχει επενδύσει περίπου 3,5 δισ. ευρώ.

Επενδύσεις και Logistics

Στο επίκεντρο βρίσκονται οι επενδύσεις στην εφοδιαστική αλυσίδα, που έχει πλέον μετατραπεί σε στρατηγικό παράγοντα ανταγωνισμού. Τα logistics αναβαθμίζονται με αυτοματοποιημένα κέντρα διανομής, εξοπλισμό τελευταίας τεχνολογίας και συστήματα διαχείρισης αποθεμάτων που μειώνουν τις καθυστερήσεις και περιορίζουν τις ελλείψεις. Από την Αττική μέχρι τη Βόρεια Ελλάδα, νέες αποθήκες χτίζονται ή επεκτείνονται, ενώ αρκετές αλυσίδες επενδύουν σε ψυχόμενους στόλους και «έξυπνα» οχήματα που παρακολουθούν σε πραγματικό χρόνο τη θερμοκρασία και τις συνθήκες μεταφοράς.

Την ίδια στιγμή, η στροφή στο ηλεκτρονικό εμπόριο παραμένει καθοριστική. Μετά την πανδημία, οι online πωλήσεις στα σούπερ μάρκετ σταθεροποιήθηκαν σε υψηλότερα επίπεδα σε σχέση με το παρελθόν, ωθώντας τις εταιρείες να ενισχύσουν την ψηφιακή τους υποδομή. Πλατφόρμες παραγγελιών αναβαθμίζονται, εφαρμογές για κινητά προσθέτουν νέες λειτουργίες, ενώ οι συνεργασίες με υπηρεσίες άμεσης διανομής επεκτείνονται. Παράλληλα, τα λεγόμενα «dark stores» - μικρές αποθήκες αποκλειστικά για την εκτέλεση online παραγγελιών - αυξάνονται, μειώνοντας τον χρόνο παράδοσης και βελτιώνοντας την ακρίβεια στη συλλογή προϊόντων.

Ιδιαίτερο βάρος δίνεται και στις επενδύσεις «πράσινης» ενέργειας. Με το ενεργειακό κόστος να αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους παράγοντες επιβάρυνσης, οι αλυσίδες τοποθετούν φωτοβολταϊκά σε αποθήκες και καταστήματα, αντικαθιστούν ενεργοβόρα ψυγεία και φωτιστικά με σύγχρονα, χαμηλής κατανάλωσης συστήματα και εφαρμόζουν λύσεις ανάκτησης θερμότητας. Παράλληλα, αρκετές επιχειρήσεις έχουν θέσει στόχο μείωσης του ανθρακικού τους αποτυπώματος, παρουσιάζοντας προγράμματα περιορισμού των πλαστικών συσκευασιών και δράσεις για την ανακύκλωση τροφίμων και υλικών.

Στα καταστήματα, ο εκσυγχρονισμός συνεχίζεται με αμείωτο ρυθμό. Οι αλυσίδες ανακαινίζουν παλαιά σημεία, δημιουργούν πιο άνετους χώρους πώλησης και ενισχύουν τους πάγκους νωπών. Η έμφαση στον φρέσκο τομέα - από φρούτα και λαχανικά μέχρι έτοιμα γεύματα - αποτελεί βασικό εργαλείο διαφοροποίησης, καθώς οι καταναλωτές αναζητούν ποιότητα και εξειδίκευση. Τα συστήματα αυτοεξυπηρέτησης, οι ψηφιακές ετικέτες ραφιού και οι ηλεκτρονικές προωθητικές ενέργειες αποτελούν πλέον τμήμα της καθημερινής αγοραστικής εμπειρίας, ενώ πολλά καταστήματα ενσωματώνουν και λύσεις «smart checkout» που μειώνουν τον χρόνο αναμονής.

Επενδύσεις όμως πραγματοποιούνται και στο ανθρώπινο δυναμικό, μια διάσταση που συχνά μένει στη σκιά των μεγάλων έργων υποδομής. Με την ψηφιοποίηση να αλλάζει τη φύση της εργασίας, αυξάνεται η ανάγκη για στελέχη με νέες δεξιότητες - από data analysts και τεχνικούς αυτοματισμού μέχρι ειδικούς e-commerce. Πολλές εταιρείες υλοποιούν προγράμματα εκπαίδευσης και επανακατάρτισης, ενώ επενδύουν σε εργαλεία βελτίωσης των συνθηκών εργασίας και διαχείρισης βαρδιών.

Τα σχέδια των μεγαλύτερων επιχειρήσεων της εγχώριας αγοράς

Το πλάνο της Ελληνικές Υπεραγορές Σκλαβενίτης περιλαμβάνει επενδύσεις ύψους 350 εκατ. ευρώ τη διετία 2026-2027 και επικεντρώνεται στα ακόλουθα: Ανέγερση ενός νέου κέντρου διανομής προϊόντων ελεγχόμενης θερμοκρασίας, 45.000 τ.μ., στη Φούσα, παραπλεύρως του κέντρου διανομής ξηρού φορτίου. Το νέο κέντρο διανομής αναμένεται να αρχίσει τη λειτουργία του εντός του 2027. Επίσης, προβλέπεται η τοποθέτηση ηλεκτρονικών πινακίδων πώλησης (ταμπελάκια τιμών) σε όλο το δίκτυο καθώς και η ίδρυση 15 νέων σημείων ενώ προγραμματίζονται περί τις 60 ανακαινίσεις 60 καταστημάτων. Επίσης, προγραμματίζεται η δημιουργία του μεγαλύτερου Food Hall στην Ελλάδα, ενός πολυχώρου γαστρονομίας, ψυχαγωγίας και πολιτισμού για όλη την οικογένεια. Στόχος του είναι να προσφέρει μία ολιστική εμπειρία, συνδυάζοντας την ποικιλία και την ποιότητα στην εστίαση με εκπαιδευτικές και πολιτιστικές δράσεις, σε ένα ασφαλές και φιλόξενο περιβάλλον. Το «The Food Hall» θα λειτουργεί στις εγκαταστάσεις του πρώην εργοστασίου της ΠΙΤΣΟΣ στον Ρέντη (πλησίον συμβολής των Λεωφόρων Πέτρου Ράλλη και Κηφισού) και θα διαθέτει εκθεσιακούς χώρους 50.000 τ.μ. Πρόκειται για ένα έργο που θα αναβαθμίσει την ευρύτερη περιοχή και θα αποτελεί ορόσημο για την Αττική και την Ελλάδα, καθώς αναμένεται να δέχεται πάνω από 20.000 Έλληνες και ξένους επισκέπτες καθημερινά. Το ύψος της επένδυσης θα ξεπεράσει τα 150 εκατ. ευρώ και θα δημιουργηθούν πάνω από 1.200 νέες θέσεις εργασίας.

Ένα ευρύ επενδυτικό πρόγραμμα 200 εκατ. ευρώ δρομολογεί για τη διετία 2026-2027 η Lidl Ελλάς. Ενδεικτικά, μέσα στο επόμενο έτος προγραμματίζεται η έναρξη 5 νέων καταστημάτων σε σημεία στρατηγικού ενδιαφέροντος. Ταυτόχρονα, η εταιρεία εκσυγχρονίζει τα υπάρχοντα καταστήματα με επεκτάσεις και ανακαινίσεις του χώρου πώλησης, με στόχο την βελτίωση της αγοραστικής εμπειρίας για τους πελάτες της. Επίσης, εντός του 2026 θα ξεκινήσει και θα ολοκληρωθεί ο εσωτερικός εκσυγχρονισμός του logistic center της εταιρείας στα Τρίκαλα, που εξυπηρετεί τον ανεφοδιασμό 50 καταστημάτων της κεντρικής Ελλάδας. Παράλληλα, το νέο logistic center στην Ελευσίνα, συνολικής έκτασης 62.000 τ.μ., προχωράει βάσει προγραμματισμού και αναμένεται να ολοκληρωθεί μέχρι το 2029. Πιο συγκεκριμένα, πρόκειται για μια επένδυση με πράσινη πιστοποίηση και ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, που θα ξεπεράσει τα 120 εκατομμύρια ευρώ, η οποία υπολογίζεται πως θα δημιουργήσει 150-200 νέες θέσεις εργασίας. Δίνοντας έμφαση στην τεχνολογία, η εταιρεία τοποθετεί self-checkout ταμεία στα καταστήματά της. Η εγκατάσταση self-checkout ταμείων μέχρι το τέλος του 2026 αναμένεται να έχει ολοκληρωθεί σε περισσότερα από τα μισά καταστήματα Lidl. Ενώ μέχρι το τέλος το 2027, τα νέας γενιάς ταμία θα βρίσκονται σε όλα τα καταστήματα της αλυσίδας, σε κάθε γωνιά της Ελλάδας.

Η ΑΒ Βασιλόπουλος συνέχισε και το 2025 την υλοποίηση του επενδυτικού πλάνου της, ύψους 60 εκατ. ευρώ, δίνοντας έμφαση στην ενδυνάμωση του δικτύου καταστημάτων, στην αναβάθμιση των τεχνολογικών υπηρεσιών και στη στήριξη της ελληνικής παραγωγής. Να σημειωθεί ότι οι επενδύσεις του 2024 ανήλθαν σε 41,5 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων τα 9,5 εκατ. ευρώ αφορούσαν σε νέα καταστήματα,14,5 εκατ. ευρώ σε ανακαινίσεις υφιστάμενου δικτύου, 6 εκατ. ευρώ σε αποθήκες και διανομή, 6 εκατ. ευρώ σε υποδομές, 4 εκατ. ευρώ σε νέες τεχνολογίες καταστημάτων και 1,5 εκατ. ευρώ σε δράσεις πράσινης ανάπτυξης. Συνολικά έχουν δρομολογηθεί επενδύσεις ύψους 180 εκατ. ευρώ για την τριετία 2023-2025. Η εταιρεία προχωρά με σαφή προσανατολισμό στην επέκταση του fast delivery και της προσωποποιημένης εξυπηρέτησης, στην περαιτέρω ανάπτυξη του e-commerce, στην επέκταση του δικτύου franchise, σε νέες τεχνολογίες και στη σταθερή στήριξη της ελληνικής παραγωγής.

Η METRO ΑΕΒΕ έχει σχεδιάσει και υλοποιεί ένα φιλόδοξο, μακροπρόθεσμο πλάνο επενδύσεων με το μεγαλύτερο ποσοστό να δεσμεύεται στη δημιουργία νέων καταστημάτων σε όλη την Ελλάδα. Οι επενδύσεις για το 2025 αναμένεται να ξεπεράσουν τα 95 εκατ. ευρώ. Σημειώνεται ότι ο όμιλος έχει δρομολογήσει συνολικές επενδύσεις 280 εκατ. ευρώ για την τετραετία 2023-2026. Το δίκτυο των My market θα αυξηθεί τα επόμενα χρόνια μέσω στοχευμένης οργανικής ανάπτυξης και κυρίως της ανάπτυξης των My market Local. Τα METRO Cash & Carry εστιάζουν στην περαιτέρω διείσδυση στις επιχειρήσεις Ho.Re.Ca, προσδοκώντας θετική επίδραση στα οικονομικά αποτελέσματα της αλυσίδας. Στον τομέα της εφοδιαστικής αλυσίδας η εταιρεία εστιάζει την προσοχή της στο νέο κέντρο διανομής στον Ασπρόπυργο. Επίσης, προτεραιότητα αποτελεί ο ψηφιακός μετασχηματισμός της εταιρείας. Νέες εφαρμογές αξιοποιούνται βελτιώνοντας την παραγωγικότητα και την καθημερινή λειτουργία, απλοποιώντας καθημερινές εργασίες προς όφελος των εργαζομένων και των πελατών.

Η βορειοελλαδίτικη εταιρεία Δ. Μασούτης, η οποία είναι πολύ κοντά στην υπογραφή της δεσμευτικής συμφωνίας για την εξαγορά της ΑΝΕΔΗΚ Κρητικός, επενδύει περί τα 25 εκατ. ευρώ ετησίως κυρίως σε πάγια περιουσιακά στοιχεία, ενεργειακές αναβαθμίσεις και ανακαινίσεις καταστημάτων. Παράλληλα, με ταχείς ρυθμούς προχωρούν οι κατασκευαστικές εργασίες στο μεγάλο συγκρότημα των περίπου 15.000 τ.μ. της Μασούτης σε οικόπεδο συνολικής έκτασης περίπου 4.000 τ.μ. στις Τρεις Γέφυρες. Η επένδυση ξεπερνά τα 30 εκατ. ευρώ και αφορά στην ανέγερση δύο πολυκατοικιών δημιουργία και στη λειτουργία στο ισόγειο ενός Grand Masoutis (το δεύτερο στην πρωτεύουσα μετά το Grand Masoutis στη Γλυφάδα. Τα σχέδια της εταιρεία περιλαμβάνουν σημαντικές επενδύσεις στο δίκτυο καταστημάτων αναβαθμίζοντας το περιβάλλον και την εμπειρία αγορών για τους καταναλωτές. Τα επιχειρηματικά σχέδια της Μασούτης περιλαμβάνουν επίσης, την επένδυση και στην τεχνολογία, αξιοποιώντας τις ευκαιρίες που προσφέρει η Τεχνητή Νοημοσύνη. Κι αυτό με στόχο τη βελτίωση της εξυπηρέτησης των καταναλωτών στα φυσικά καταστήματα και στο masoutis.gr, καθώς και για την αποδοτική διαχείριση των αποθεμάτων και της εφοδιαστικής αλυσίδας.